Inleiding STOLPBOERDERIJ van het gekeerde Westfriese type, gelegen aan de westzijde van de Kerkstraat en hiervan door een ijzeren hek gescheiden. De stolpboerderij heet "Welgelegen", heeft een centrale klokgevel en staat in de as van de Raadhuisstraat. In het linker klauwstuk van de klokgevel staat Anno en in het rechter klauwstuk 1879. De boerderij is waarschijnlijk in dat jaar geheel nieuw opgetrokken. N.B. De latere L-vormige aanbouw aan de achterzijde valt buiten de bescherming. Omschrijving Stolpboerderij op rechthoekig grondplan met staartstuk aan de rechterzijde (N). De ten dele onderkelderde stolpboerderij heeft een schilddak dat boven het staartstuk overgaat in een zadeldak. Schild- en zadeldak zijn rietgedekt en voorzien van een pannenrand met zwarte kruispannen en zwarte en rode Hollandse pannen. Het dakschild boven de voorgevel heeft een getoogde spiegel met zwarte kruispan. Boven de spiegel staat een ronde schoorsteen op vierkante basis, opgetrokken in rode baksteen met gele baksteen ter decoratie. De inwendige houten draagconstructie bestaat uit een vierkant met overstek boven de woning aan de oostzijde. Deze woning strekt zich ook uit aan de noordzijde van het vierkant. De stal met staartstuk bevindt zich aan de westzijde van het vierkant en de dars aan de zuidzijde. De voorgevel is opgetrokken in rode kalkzandsteen, het overige muurwerk is opgetrokken in rode baksteen. De voorgevel heeft natuursteen en pleisterwerk ter decoratie. Het muurwerk heeft aan alle zijden houten goten, de voorgevel heeft houten kroonlijsten. De symmetrisch opgezette voorgevel (O) telt tien vensterassen, waarvan de vier middelste assen een driezijdige erker vormen. Aan weerszijden van de erker bevindt zich één travee - elk met drie vensterassen - met op de buitenhoeken geblokte pilasters. Acht vensterassen bevatten schuifvensters, de assen direct aan weerszijden van de erker hebben paneeldeuren met ijzeren harnas en bovenlicht. De rechter deur (N) heeft een hardstenen stoep van twee treden. De linker deur (Z) is een leugendeur. Het bovenlicht van deze deur heeft gegraveerd glas met een agrarische voorstelling. De flankerende traveeën worden elk afgesloten met een kroonlijst. De erker heeft ter hoogte van de flankerende kroonlijsten een fries met gele tegels, met daarop de naam Welgelegen. Boven de erker bevindt zich een plat met balustrade in siermetselwerk. Het plat wordt vanaf de verdieping bereikt via dubbele deuren met glaspanelen die zich bevinden in het midden van de centrale klokgevel. Deze klokgevel is rijk gedecoreerd met onder meer geblokte hoekpilasters, klauwstukken en topdecoratie. De linkerzijde (Z) heeft twee getoogde ijzeren stalvensters met links hiervan een opgeklampte deur met drieruits bovenlicht en rechts hiervan een schuifvenster. De rechterzijde (N) heeft een houten goot, drie meerruits vensters, ten dele met schuiframen en ten dele met zesruitsroedenverdeling. Ter hoogte van het maaiveld zijn er twee éénlichtsvensters ten behoeve van de kelder. Het staartstuk heeft een parterre met paneeldeur en bovenlicht en een geveltop met verticaal beschot, gladde windveren, makelaar en tweelichtsvenster. De linkerzijde (O) van het staartstuk heeft een T-venster en drie liggende houten vensters onder de gootlijst. De achterzijde heeft een lage wand met negen getoogde ijzeren stalvensters - waarvan vijf in het staartstuk - en een teruggeplaatste darsdeur met links hiervan een oeil de boeuf en rechts hiervan een getoogd ijzeren stalvenster. Het interieur van de woning is net als dat van het bedrijfgedeelte vrijwel geheel gaaf bewaard gebleven. Zo bevat het nog vrijwel alle bedsteden en de oorspronkelijke deuren en ramen. De centrale voorkamer heeft een zwart marmeren schoorsteenmantel. De gang heeft wandschilderingen met floraal motief, welke waarschijnlijk kort na 1900 zijn aangebracht.Het ijzeren hekwerk heeft twee brede staanders (voor de erker) met rijk smeedwerk en meerdere smalle staanders met gekrulde bovenzijde. De spijlenhekdelen tussen de staanders hebben leliemotieven. Waardering De stolpboerderij met bijbehorend hekwerk is van algemeen belang uit architectuur- en cultuurhistorisch oogpunt als gaaf bewaard gebleven voorbeeld van rijke landelijke bouwkunst uit de late 19de eeuw. De boerderij heeft situationele waarde door de prominente stedebouwkundige situering in de dorpskern, in de as van de Raadhuisstraat.
| Bron: RCE Rijksmonumenten Dataset, Tabel 2 (2009) |